دکتر صادقی قهرودی
متخصص قلب و عروق ، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی

مراقبت های بعد از آنژیوپلاستی [تغذیه و رژیم غذایی]

مصرف مواد غذایی مناسب برای درمان و مراقبت های بعد از آنژیوپلاستی ضروری می باشد. در این مطلب، علاوه بر بهترین مواد غذایی سالم برای قلب، مواردی گفته می شود که باید از مصرف آن ها اجتناب کرد.

برای بسیاری از افراد، قرار گرفتن تحت عمل آنژیوپلاستی جهت باز کردن یک شریان مسدود شده می تواند زنگ خطری بزرگ برای بهبود سلامت قلبی آن ها باشد. در صورتی که شما نیز جزو این دسته از افراد قرار دارید، زمان آن رسیده است که سبک زندگی خود را تغییر داده و بر روی در اولویت قرار دادن یک رژیم غذایی سالم برای قلب تمرکز کنید.

تغییر دادن رژیم غذایی موردی نیست که فقط برای بهبود سلامت کلی انجام شود. در واقع، پیروی از یک رژیم غذایی سالم برای قلب به عنوان جزئی از برنامه درمانی و مراقبت های بعد از آنژیوپلاستی ، می تواند احتمال ابتلا به مشکلات قلبی را در آینده تا ۷۳ درصد کاهش دهد. از جمله چنین مشکلاتی می توان به حمله قلبی اشاره کرد. مصرف مواد غذایی مشخصی که برای سلامت قلب مفید هستند می تواند به کاهش کلسترول، کاهش فشار خون، رسیدن به وزنی مناسب و حفظ آن در یک محدوده سالم کمک کنند.

یک رژیم غذایی سالم برای مراقبت های بعد از آنژیوپلاستی به وسیله افزایش مقادیر سبزیجات، میوه ها و دانه های کاملی که فرد مصرف می کند به طور ویژه ای بر روی کاهش مصرف نمک و چربی های ناسالم تمرکز می کند. مطالعه ای که بر روی رژیم غذایی معروف DASH و دیگر یک رژیم غذایی های سالم برای قلب صورت گرفت بیان داشت که چنین رژیم هایی دارای مزایای قلبی عروقی چشم گیری هستند.

این مقاله در سال ۲۰۱۳ در مجله Nutrition چاپ شد. رژیم غذایی DASH در واقع راهکار های تغذیه ای برای متوقف ساختن فشار خون بالا می باشد. یک گزارش که در آن ۶ مطالعه مختلف مورد بررسی قرار گرفتند، دریافت که پیروی از رژیم های غذایی مانند DASH خطر ابتلا به تمامی بیماری های قلبی عروقی، بیماری کرونری قلب، سکته مغزی و نارسایی قلبی را به ترتیب به میزان ۲۰، ۲۱، ۱۹ و ۲۹ درصد کاهش داده است.

مراقبت های بعد از آنژیوپلاستی و رژیم غذایی

همگام با مراقبت های بعد از آنژیوپلاستی ، او باید افزودن این مواد غذایی را به برنامه وعده های غذایی روزانه خود مد نظر قرار دهد:

دانه های کامل

به گفته جیل ویزنبرگر – مربی معتبر دیابت، کارشناس ارشد، متخصص تغذیه و نویسنده کتاب کاهش وزن هفتگی دیابت – تمامی دانه های کامل خوب هستند اما جو و جو دو سر حاوی یک فیبر مخصوص به نام بتا گلوکان هستند. این فیبر ها در مجرای گوارش کلسترول را به خود جذب کرده و از رسیدن آن به جریان خون جلوگیری می کنند. دیگر گزینه های خوب گندم سیاه، بلغور، آرد کامل و ارزن می باشند.

سبزیجات و میوه ها

میوه ها و سبزیجات تازه منبعی عالی از پتاسیم هستند که میتوانند اثرات سدیم را کاهش داده و به کاهش فشار خون کمک کنند. ویزنبرگر می گوید: توت ها به طور ویژه ای برای سلامت قلب مناسب هستند. گلابی و سیب می توانند به کاهش خطر سکته مغزی کمک کنند.

تغذیه بعد از آنژیوپلاستی

فلفل دلمه ای، گوجه، هویج و سبزیجات برگ دار همگی منابعی مفید از ویتامین ها، کاروتنوئید ها و آنتی اکسیدان ها هستند که می توانند سلامت کلی بدن را افزایش دهند. کرنبری گزینه مناسب دیگری است که به کاهش التهاب و انبساط عروق خونی کمک می کند. ویزنبرگر بیان دارد که افراد باید سعی کنند در هر وعده غذایی خود از میوه یا سبزیجات استفاده کنند.

چربی های سالم

تمامی چربی ها بد نیستند. تنها باید چربی های غیر اشباع و سالم را انتخاب کرده و میزان مصرف کلی چربی ها را محدود کرد زیرا تمامی چربی ها حاوی مقادیر زیادی کالری می باشند. ماهی های سرشار از اسید های چرب امگا ۳ مانند ماهی قزل آلای دریاچه، خال خالی، شاه ماهی، سالمون، ساردین و تن باله دراز گزینه هایی عالی هستند.

ویزنبرگر بیان دارد که این چربی ها می توانند سبب کاهش خطر ابتلا به ضربان های غیر عادی قلب و کاهش تشکیل لخته های خونی شوند. زیتون و روغن های کانولا نیز منابع خوبی از چربی های سالم بوده و جایگزینی عالی برای کره می باشند. او اضافه می کند: هنگامی که برخی چربی های اشباع شده مانند کره، لارد و روغن بیکن با چربی های غیر اشباع در رژیم غذایی جایگزین می شوند سطح کلسترول خون بهبود می یابد.

آجیل ها، لوبیا ها و دانه ها

شکی در این وجود ندارد که لوبیا ها برای سلامت قلب مفید هستند. ویزنبرگر بیان دارد که آن ها با کاهش فشار خون و همچنین کاهش خطر ابتلا به حمله قلبی ارتباط دارند. علاوه بر آن، او مصرف حداقل ۴ وعده لوبیا را در هفته پیشنهاد می کند. گردو، بادام، دانه ها و دیگر آجیل ها  نیز برای سلامت قلب ضروری اند. ویزنبرگر بیان می کند هنگامی که این مواد غذایی به صورت متداول مصرف می شوند، می توانند لیپو پروتئین های کم چگال (LDL) یا کلسترول بد را کاهش دهند.

شکلات تلخ

هنگامی که میل به خوردن یک شیرینی دارید می توانید یک تکه شکلات تلخ میل کنید. شکلات تلخ سرشار از فلاوونوئید ها (نوعی دیگر از آنتی اکسیدان ها) بوده و می تواند به کاهش فشار خون و التهاب کمک کند.

چای تازه دم شده

هنگام تمایل به مصرف یک نوشیدنی آرامش بخش می توانید چای میل کنید. چای سرشار از فلاوونوئید می تواند به کاهش خطر حمله قلبی، سکته مغزی و همچنین کاهش فشار خون بالا کمک کند. ویزنبرگر می گوید: باید از مصرف چای های قوطی شده خودداری کرده و خود، چای را دم کرد زیرا انواع قوطی شده چای حتی اگر حاوی فلاوونوئید باشند مقدار آن ها کم است.

مواد غذایی که باید جهت حفظ سلامت قلب از مصرف آن ها اجتناب شود

اثر تمام کار های خوب خود را با انتخاب غذا های ناسالم از بین نبرید. در اینجا مهم ترین غذا هایی آورده شده اند که باید از خوردن آن ها اجتناب کرد:

گوشت های فرآوری شده

چنین گوشت هایی شامل هات داگ ها و گوشت های آماده می شوند. این موارد سرشار از سدیم، نیترات و دیگر مواد نگهدارنده ای هستند که می توانند به قلب افراد آسیب برسانند.

گوشت فرآوری شده

چربی های اشباع و ترانس

باید مراقب چربی های اشباع شده در کره، خامه، پنیر، گوشت قرمز پر چرب و پوست ماکیان (مرغ و…) بود. چربی های ترانس را می توان در مواد غذایی بسته بندی شده یا سرخ شده یافت. این موارد حاوی مقادیر بالایی از کلسترول ناسالم هستند.

دانه های فرآوری و تصفیه شده

این موارد شامل نان سفید و برنج سفید می شوند. فرآوری کردن، بسیاری از قسمت های سالم دانه ها را حذف می کند.

مواد غذایی یا نوشیدنی های دارای شکر اضافی

ممکن است شنیده باشید که اجتناب از مصرف نوشیدنی های غیر الکلی و گاز دار مفید است. دلیل این گفته آن است که چنین نوشیدنی هایی پر از شکر هستند. با این وجود باید برچسب روی نوشیدنی های دیگر هم بررسی شود.

علاوه بر این، باید از مصرف مواردی مانند شکلات، ژله و دسر ها خودداری کرد. زیرا این مواد پر از شکر بوده و می توانند به افزایش وزن منجر شوند.

در نهایت، باید این گفته از ویزنبرگر را به خاطر داشت: یک رژیم غذایی سالم برای مراقبت های بعد از آنژیوپلاستی ترکیبی از تمامی مواد غذایی است که فرد مصرف می کند و تنها به غذا های مفید یک گروه غذایی محدود نمی شود.

سعی کنید غذا هایی سالم را در هر وعده غذایی یا اسنک خود جای دهید. با این کار در مسیر بهتری به سمت سلامت قلب خود پس از آنژیوپلاستی قرار خواهید گرفت.

همین الان مشاوره بگیر