اگر دچار مشکل در دریچه ی آئورت قلبتان شده باشید، ممکن است نیاز به عمل جراحی تعویض دریچه ی آئورت پیدا کنید.
وقتی این دریچه باز است، خون از قلب شما به شریان آئورت (بزرگ ترین شریان بدن) وارد شده و به بقیه ی بدن میرود. زمانی که دریچه ی آئورت بسته باشد، از بازگشت خون به قلب جلوگیری میکند. این چرخه در تمام تپش های قلبی تکرار میشود. جراحی تعویض دریچه ی آئورت موضوعی است که در این مقاله به آن می پردازیم
اگر چیز مشخصی از این دریچه دچار مشکل شود، ممکن است دکتر قلب شما توصیه به تعویض دریچه کند.
اختلالات دریچه ی آئورت
ممکن است دریچه ی آئورت شما به دلیل یک اختلال مادرزادی که با آن متولد شده اید مشکل داشته باشد. یا میتواند در اثر اصطکاک و پارگی طی سال های زیاد، یا به دلیل مشکلات سلامتی مانند عفونت قلب ایجاد شود.
هر کدام از این موضوعات میتوانند منجر به موارد زیر شوند:
- نارسایی، وقتی که دریچه کاملا بسته نشود و خون به درون قلب برگردد.
- تنگی، وقتی ورودی دریچه خیلی تنگ شود و جریان خون کافی خارج نشود.
این مشکلات میتوانند باعث تنگی نفس، درد قفسه ی سینه، سرگیجه، غش کردن و ایجاد علائم دیگری شوند. اگر دریچه ی شما تعویض نشود، میتواند تهدید کننده ی حیات باشد.
جراحی تعویض دریچه ی آئورت
دو نوع اصلی وجود دارد .
دریچه ی مکانیکی: از جنس کربن، فلز یا پلاستیک. آن ها ماندگاری طولانی دارند اما شانس ایجاد لخته در شما را افزایش می دهند.
شما باید برای ادامه ی زندگیتان از داروهایی استفاده کنید که به آن ها رقیق کننده ی خون میگویند. اغلب پزشک شما مقدار خونی دارو را بررسی خواهد کرد، زیرا مقدار کم آن به پیشگیری از لخته کمکی نمیکند، اما مقدار زیاد آن باعث خون ریزی شدید، به خصوص بعد از آسیب ها میشود.
دریچه ی زیستی: که از بافت حیوانات بدست می آیند. آن ها ۱۰-۲۰ سال ماندگاری دارند. ماندگاری آن ها به اندازه ی دریچه های مکانیکی نیست، اما آن ها باعث ایجاد لخته نمیشوند، از این رو شما نیازی به استفاده از رقیق کننده های خونی ندارید.
طریقه انجام جراحی تعویض دریچه ی آئورت
متداول ترین فرآیند جراحی قلب باز است، چیزی که ۲-۴ ساعت زمان می برد.
ابتدا، به شما دارویی می دهند، درنتیجه در هنگام عمل بی هوش هستید. بعد از آن پزشک شما:
- یک برش ۱۵ تا ۲۰ سانتی متری روی قفسه ی سینه شما ایجاد میکند.
- استخوان جناق شما را دو قسمت میکند.
- قلب شما را متوقف میکند و شما را به دستگاه قلبی ریوی متصل میکند، چیزی که خون شما را پمپاژ خواهد کرد
- دریچه ی آسیب دیده را خارج میکند و یک دریچه ی جدید جایگزین آن میکند.
- قلب شما را دوباره به حالت اول بازمی گرداند و قفسه ی سینه شما را می بندد.
در بعضی موارد، ممکن است بتوانید به جای عمل باز قلب، یک جراحی با تهاجم کمتر انجام دهید. یک برش کوچک تری روی قفسه ی سینه شما ایجاد میکنند، و در هر صورت استخوان جناق شما باز نخواد شد.
در یک نوع فرآیند که به آن تعویض دریچه ی آئورت از طریق کاتتر (TAVR) می گویند، یک لوله ی نازک را از طریق سوراخ کوچکی در پای شما به سمت قلبتان می فرستند. پزشک از این لوله برای جایگذاری دریچه ی جدید استفاده میکند.
درحالی که معمولا این کار به معنی بستری شدن کوتاه تر، درد کمتر، احتمالا بهبودی سریع تر و تهاجم کمتر است، اما از این روش می تواند برای همه ی افراد عملکرد نداشته باشد. این روش معمولا برای افرادی توصیه میشود که جراحی قلب باز برای آن ها خیلی خطرناک باشد. پزشک شما بهترین روش را به شما توصیه خواهد کرد.
آماده شدن برای عمل
برای اطمینان از اینکه شما به میزان کافی برای این جراحی سالم هستید، برایتان کارهای زیر را انجام می دهند:
- آزمایش خون و ادرار
- عکس اشعه ایکس قفسه ی سینه
- نوار قلب
- معاینه ی جسمانی
هر دارو یا مکملی که مصرف میکنید را به پزشک خود بگویید، مانند:
- ویتامین ها
- داروهای طبیعی یا گیاهی
- داروهای بدون نسخه ای که مصرف میکنید
- داروهایی که برای شما تجویز شده اند
ممکن است نیاز باشد قبل از جراحی استفاده از برخی داروها را متوقف کنید.
هچنین در مورد هر بیماری که دارید، حتی یک سرماخوردگی ساده، با پزشک خود صحبت کنید. ممکن است این بیماری کوچک به نظر برسد، اما میتواند روی بهبودی شما تاثیر بگذارد.
اگر سیگار می کشید، باید ۲ هفته قبل مصرف آن را قطع کنید تا به پیشگیری از ایجاد لخته ی خون و مشکلات تنفسی کمک کنید.
شب قبل از جراحی تعویض دریچه ی آئورت ، احتمالا باید خود را با صابون مخصوصی که پزشکتان برای کشتن میکروب ها به شما داده است بشویید. و در بسیاری از موارد، به شما اجازه نمی دهند که بعد از نیمه شب چیزی بخورید یا بنوشید.
بهبودی: چه انتظاری داشته باشیم
چیزهایی که روی جراحی تعویض دریچه ی آئورت شما تاثیر می گذارند شامل سن، سلامت عمومی، و نوع جراحی شما است. احتمال دارد که حدود یک هفته در بیمارستان بستری بمانید.
وقتی به خانه می روید، ممکن است زخمتان قرمز، متورم و تازه باشد. به سادگی خسته میشوید. ممکن است اشتهای زیادی نداشته باشید و نتوانید به خوبی بخوابید. این ها کاملا قابل انتظار هستند و به مرور زمان بهتر میشوند.
۶ تا ۸ هفته زمان می برد تا استخوان جناق شما بهبود یابد، اما ممکن است ۳ ماه یا بیشتر زمان ببرد تا به حالت طبیعی خود بازگردید. ممکن است پزشک شما برای کمک یک برنامه ی ورزشی یا بازتوانی قلبی را به شما پیشنهاد کند.
مدت زمان بازگشت به کار، برای مشاغل اداری ۶-۸ هفته است. اگر شغل شما نیاز به فعالیت جسمانی بیشتری دارد، ممکن است این زمان تا سه ماه برسد.
چه خطراتی دارد؟
بیشتر افراد با انجام جراحی تعویض دریچه ی آئورت خوب میشوند. مانند هرگونه عمل دیگر، این عمل نیز میتواند منجر به مشکلاتی شود، شامل:
- خون ریزی بعد از جراحی
- ایجاد لخته ی خون
- به هم خوردن ریتم قلبی شما برای مدتی
- عفونت
- مشکلات کلیه ای که ممکن است چند روز بعد از جراحی باقی بماند
- اختلال یا عدم عملکرد یک دریچه ی جدید
- سکته ی مغزی
اگر هر یک از علائم زیر را در هنگام بهبودیتان مشاهده کردید، با پزشک خود تماس بگیرید:
- تب ۳۸ درجه یا بالاتر
- درد، قرمزی، یا تورم اطراف زخم شما که بدتر شود
- چرک یا ترشحاتی دیگری که از زخمتان خارج میشوند
- تنگی نفسی که بدتر میشود
- بازگشت علائمی که قبل از جراحی داشته اید، مانند درد قفسه ی سینه یا سرگیجه
دکتر محسن صادقی قهرودی استادیار دانشگاه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص بالون آنژیوپلاستی و والوپلاستی (دکتر قلب)
