دکتر صادقی قهرودی
متخصص قلب و عروق ، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی

پی وی سی قلب چیست؟| علت، تشخیص و درمان

انقباضات زودرس بطنی یا پی وی سی قلب (pvc) رایج ترین علت ضربان های غیر عادی قلب هستند. ضربان قلب به وسیله پیام الکتریکی ایجاد می شود که از ناحیه مشخصی از سلول ها در حفره بالایی قلب در سمت راست (دهلیز راست) ریشه می گیرند.

پیام الکتریکی در درون قلب به سمت پایین و گره دهلیزی بطنی حرکت می کند. گره دهلیزی بطنی دسته ای از سلول های تخصصی در مرکز قلب می باشند.

سپس، سیگنال از گره دهلیزی بطنی از طریق فیبر های مخصوصی که در دیواره قلب وجود دارند به بطن ها یا حفرات پایینی قلب می رسند.

هنگامی که جریان الکتریکی به بطن ها می رسد، سبب انقباض آن ها شده و خون سرشار از اکسیژن را به خارج از قلب پمپاژ می کند.


انقباض های زودرس بطنی ( پی وی سی قلب ) چیست؟

انقباض زودرس بطنی یک ضربان قلبی زود هنگام است که از بطن ها منشا گرفته و ریتم طبیعی قلب را مختل می کند. الگوی این وضعیت به صورت زیر است:

یک ضربان عادی، یک ضربان اضافی، مکثی کوتاه و سپس یک ضربان قوی تر از حد معمول

قلب در مدت مکثی که پس از ضربان اضافی اتفاق می افتد از خون پر شده و به ضربان بعدی نیروی اضافی می دهد. این الگو می تواند به صورت تصادفی و یا در تناوب هایی مشخص رخ دهد.

علائم پی وی سی قلب ( pvc) چیست؟

هنگامی که یک ضربان زودرس بروز می دهد، بیماران این احساس را همانند تپش قلب یا پرش ضربانی توصیف می کنند. ضربانی که پس از ضربان زودرس رخ می دهد می تواند به اندازه ای قوی باشد که سبب درد یا ناراحتی در قفسه سینه شود.

افراد مبتلا به ضربانات اضافی متداول یا مجموعی از آن ها می توانند احساس لرزشی را در قفسه سینه یا گردن خود احساس کنند. در صورتی که این انقباضات جهت کاهش توانایی پمپاژ قلب به اندازه کافی قوی باشند، فرد می تواند احساس ضعف، گیجی یا غش کردن کند.

چه چیزی سبب انقباضات زودرس بطنی می شود؟

افراد سالم در هر سنی می توانند پی وی سی قلب را تجربه کنند. در اغلب موارد انقباضات زودرس گاه به گاه، علت زمینه ای قابل شناسایی نیست.

انقباضات زودرس بطنی که به صورت متداول یا برای مدت طولانی تری به وقوع می پیوندند به احتمال بیشتری با بیماری قلبی، آسیب قلبی یا دیگر بیماری های غیر قلبی در ارتباط هستند. از جمله بیماری های غیر قلبی می توان به عدم تعادل شیمیایی در بدن اشاره کرد.

برخی دارو ها از جمله الکل، دارو های غیر قانونی و سطوح بالای آدرنالین ناشی از استرس، ورزش کردن یا کافئین نیز می توانند سبب انقباضات زودرس بطنی شوند.

پی وی سی چگونه تشخیص داده می شوند؟

تشخیص انقباضات زودرس بطنی می تواند دشوار باشد زیرا در بازه هایی غیر قابل پیش بینی بروز می دهند. در اغلب موارد، تشخیص انقباضات زودرس در حین یک معاینه فیزیکی متداول برای پزشک دشوار است؛ مگر اینکه بیمار در حین معاینه به یکی از آن ها دچار شده و یا دیگر علائم مشکلات ساختاری قلب را از خود بروز دهد.

در افراد غیر مبتلا به هر گونه بیماری قلبی شناخته شده، انقباضات زودرس بطنی به صورت غیر منتظره در یک آزمایش متداول نوار قلب (الکتروکاردیوگرام یا EKG) شناسایی می شوند.

در بیماران مبتلا به بیماری قلبی شناخته شده، انقباضات زودرس بطنی می توانند در حین یک آزمایش تشخیصی برای آن بیماری شناسایی شوند.

بیمار مبتلا به علائم انقباضات زودرس بطنی که با یک متخصص قلب ملاقات می کند تحت یک آزمایش الکتروکاردیوگرام قرار می گیرد. الکتروکاردیوگرام، آزمایش استاندارد برای تشخیص انقباضات زودرس بطنی است.

این آزمایش نسبتا ارزان، غیر تهاجمی و دقیق است. امکان دارد، یک هولتر مانیتورینگ نیز برای بیمارانی استفاده شود که حداقل یک بار در روز چنین انقباضاتی را تجربه می کنند.

هولتر، یک آزمایش الکتروکاردیوگرام متحرک است که بازه ای ۲۴ تا ۴۸ ساعته از ضربان مداوم قلب ثبت می کند. اطلاعات دریافت شده از یک هولتر مانیتورینگ در تعیین دفعات بروز انقباضات زودرس بطنی و علائم مرتبط با آن بسیار مفید می باشند.

از جمله این علائم می توان به غش کردن یا احساس گیجی به همراه آریتمی اشاره کرد.

کالج قلب شناسی آمریکا برای برخی بیماران که به وسیله الکتروکاردیوگرام مبتلا به انقباضات زودرس بطنی شناخته شده اند، انجام آزمایش ورزش را پیشنهاد می کند. این آزمایش شامل سنجش ضربان قلب در حین راه رفتن بر روی یک تردمیل می باشد.

ضربان قلب نرمال هنگام استراحت

راه های درمان پی وی سی چیست؟

برای افرادی که انقباضات زودرس بطنی گاه به گاه داشته و هیچگونه علائم، مشکل قلبی زمینه ای یا ساختاری قلبی ندارند، به هیچ درمانی نیاز نیست.

این افراد می توانند با کاهش مصرف کافئین، تنباکو، الکل و همچنین کاهش استرس و اضطراب به کنترل این بیماری کمک کنند.

در صورتی که دارو های مصرفی متداول سبب بروز انقباضات زودرس بطنی شوند، می توان در ارتباط با تغییر احتمالی دارو های خود با پزشک صحبت کرد.

هنگامی که انقباضات زودرس بطنی ناشی از نوعی بیماری قلبی یا ناهنجاری ساختاری می باشند، درمان آن مشکل اغلب سبب برطرف شدن این بیماری می شود.

برای بیمارانی که نارسایی قلبی داشته و یا قبلا به یک حمله قلبی دچار شده اند، می توان دارو های بتا بلاکر را تجویز کرد. بتا بلاکر ها دارو هایی موثر و ایمن می باشند که اغلب جهت درمان آریتمی های قلبی استفاده می شوند.

دیگر دارو هایی که می توانند جهت درمان انقباضات متداول و زودرس بطنی استفاده شوند شامل مسدود کننده های کانال کلسیمی و دیگر دارو های قوی برای ضربان قلب می باشند.

ابلیشن نیز یک گزینه درمانی دیگر برای برخی بیماران مبتلا به انقباضات زودرس بطنی متداول یا طولانی مدت می باشد. در درمان ابلیشن، جهت از بین بردن مقادیر اندکی از بافت های قلبی ایجاد کننده ضربان های اضافی از امواج رادیویی استفاده می شود.

این مورد یک فرایند کم تهاجم است و برای بیمارانی تجویز می شود که قادر به تحمل دارو های بتا بلاکر نبوده، مصرف دارو در آن ها جوابگو نبوده و نمی توانند از درمان دارویی دراز مدت استفاده کنند.

چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به انقباضات زودرس بطنی قرار دارد؟

تقریبا تمامی افراد در یک برهه زمانی از کودکی گرفته تا بزرگسالی به انقباضات زودرس بطنی مبتلا می شوند.

در مطالعه ای که بر روی خانواده افراد سالم ارتش انجام شد، بروز انقباضات زودرس بطنی در میان افراد زیر ۲۰ سال ۰.۵ درصد و در افراد بالای ۵۰ سال ۲.۲ درصد بود. این مطالعه از افزایشی خبر داد که با بالا رفتن سن رخ می دهد. در دیگر انواع ضربان های غیر عادی قلب نیز این وضعیت مشابه است.

شیوع انقباضات زودرس بطنی در افراد مسن تر و افراد مبتلا به بیماری قلبی زمینه ای (از جمله سابقه حمله قلبی) بیشتر می باشد. افراد دارای سابقه خانوادگی ابتلا به آریتمی های قلبی نیز از نظر ابتلا به انقباضات زودرس بطنی در معرض خطر بیشتری قرار دارند.

خطرات مرتبط با انقباضات زودرس بطنی چیست؟

اغلب انقباضات زودرس بطنی به صورت غیر متداول و خوش خیم رخ می دهند. انقباضات زودرس بطنی متداول می توانند خطر ابتلا به دیگر آریتمی های جدی تر قلب را افزایش دهند.

افراد مبتلا به انقباضات زودرس بطنی متداول که به بیماری قلبی زمینه ای یا ناهنجاری های ساختاری نیز دچار هستند و یا در گذشته به حمله قلبی دچار شده اند نیز در معرض خطر مرگ بالا تری قرار دارند.

دکتر محسن صادقی قهرودی متخصص قلب و عروق و فلوشیپ آنژیوپلاستی

همین الان مشاوره بگیر