فشار خون بالا چیست ؟ خیلی از افراد دارای فشار خون بالا هیچ علایمی ندارند. تنها راه پی بردن به این بیماری، بررسی فشار خون توسط دستگاه فشارسنج است.
فشار خون بالا یا هایپرتنشین به ندرت دارای علائم خاصی است. ولی اگر درمان نشود، می تواند سبب خطرات جبران ناپذیری از جمله سکته قلبی و یا ایست قلبی شود.
فشار خون بالا چیست؟
فشار خون توسط دو عدد بررسی می شود. فشار خون سیستولی (عدد بیشتر) که نیروی پمپ کننده ی قلب به داخل شریان ها و کل بدن است. فشار خون دیاستولی (عدد کم تر) که مقاومت به جریان خون در عروق می باشد. هر دوی این عدد ها به وسیله ی میلی متر جیوه (mmHg) اندازه گیری می شود.
به عنوان یک راهنمای کلی :
✅ فشارخون بالا به معنی داشتن فشار ۱۴۰/۹۰ میلیمتر جیوه یا بالاتر است.
✅ فشار خون ایده ال بین ۹۰/۶۰ میلیمتر جیوه تا ۱۲۰/۸۰ میلیمتر جیوه می باشد.
✅ فشارخون پایین به فشار های کمتر از ۹۰/۶۰ میلیمتر جیوه اطلاق می شود.
یک فشار خون بین ۱۲۰/۸۰ تا ۱۴۰/۹۰ میلیمتر جیوه به معنی داشتن ریسک ابتلا شدن به فشار خون بالا است.
خطرات فشار خون بالا چیست
در صورتی که فشار خون بدن بالا باشد، فشار مضاعفی بر قلب و سایر ارگان های بدن شامل مغز، کلیه و چشم ها می گذارد. فشار خون مزمن نیز احتمال ابتلا به خیلی از شرایط تهدید کننده ی حیات را بوجود می آورند:
- بیماری های قلبی
- سکته قلبی
- سکته مغزی
- نارسایی قلبی
- بیماری های شریان های محیطی
- پارگی ائورت
- بیماری های کلیوی
- زوال عروق
حتی کاهش خیلی کم فشار خون، تاثیر زیادی بر کاهش عوارض نامبرده دارد.
به تمامی افراد بالای ۴۰ سال توصیه می شود که حداقل هر ۵ سال یکبار فشار خون خود را بررسی کنند. این کار خیلی راحت است و میتواند از بروز بسیاری از بیماری ها جلوگیری کند.
دلایل بالا رفتن فشار خون چیست
اکثر اوقات به طور قطع نمی توان دلیل فشار خون بالا را متوجه شد؛ ولی یکسری از شرایط ها شانس ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند:
⛔ سن بالای ۶۵
⛔ اضافه وزن یا چاقی مفرد
⛔ نژاد افریقایی یا کارائیب
⛔ سابقه خانوادگی فشار خون بالا
⛔ مصرف بیش از اندازه از نمک و ناکافی از میوه ها و سبزیجات
⛔ عدم تحرک و ورزش
⛔ نوشیدن بیش از اندازه ی الکل و قهوه( یا مابقی نوشیدنی های کافئین دار)
⛔ سیگار
⛔ عدم خواب کافی
داشتن سبک زندگی سالم احتمال ابتلا به خیلی از بیماری ها از جمله فشار خون بالا را کاهش می دهند و در صورت وجود هریک از این بیماری ها باعث بهبود آن ها می شود.
روش های کاهش فشار خون بالا چیست
از جمله تغییرات در سبک زندگی که کمک کننده به کاهش فشار خون هستند، شامل :
- کاهش مقدار نمک دریافتی
- رژیم غذایی سالم
- کاهش وزن
- ورزش
- کاهش کافئین
- ترک سیگار
- خواب کافی به مدت حداقل ۶ ساعت
- کاهش مقدار الکل نوشیده شده در سال
بعضی از افراد نیازمند استفاده از دارو های کاهش دهنده ی فشار خون نیز هستند.
داروهای کاهنده ی فشار خون
در صورت ابتلا به فشار خون بالا ممکن است نیاز به استفاده از یک سری دارو ها باشد که معمولا روزی یک دفعه مصرف شده و دارو های شایع کمک کننده به فشار خون شامل :
۱- ACE inhibitors
انالاپریل ، لیسینوپریل ، پریندوپریل ، رامیپریل
۲- مهار کننده های گیرنده انژیوتانسین ۲
کاندسارتان ، ایربسارتان ، لوسارتان ، والسارتان و اولمسارتان
۳- مهارکننده های کانال کلسیم
املودیپین ، فلودیپین ، نیفدیپین ، دیلتیازم و وراپامیل
۴- دیورتیک ها
اینداپامید و بندروفلومتیازید
۵- بتا بلاکر ها
اتنولول
۶- الفا بلاکر ها
دوکسازوسین
۷- مهار کننده های رنین
الیسیرن
۸- مابقی دیورتیک ها
امیلورید و اسپیرونولاکتون
دارو های توصیه شده بر اساس سن و علت ابتلا به فشار خون متفاوت می باشد. از مصرف خودسرانه داروها پرهیز کنید.
دکتر محسن صادقی قهرودی استادیار دانشگاه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص بالون آنژیوپلاستی و والوپلاستی
