علائم و نشانه های نارسایی قلبی در زنان و مردان یکسان می باشد، اما زنان علائم بیشتری دارند مانند نفس های کوتاه و همچنین انجام ورزش در زنان دشوار تر از مردان است.
تفاوت نارسایی قلبی در زنان و مردان
۱- در زنان نارسایی قلبی در سنین بالاتری نسبت به مردان تشدید می شود.
۲- زنان بیشتر از مردان به نارسایی قلبی دیاستولی با کسر جهشی نرمالتری مبتلا می شوند. کسر جهشی مقدار خونی است که که از بطن چپ پمپ می شود.
نارسایی قلبی می تواند در اثر ضعف ماهیچه های قلبی باشد( نارسایی قلبی سیستولی) یا بدلیل سخت شدن و انعطاف ناپذیری ماهیچه های قلبی ( نارسایی قلبی دیاستولی) اتفاق می افتد. در برخی موارد کسر جهشی می تواند نرمال باشد اما بدلیل افزایش فشار در قلب و شش ها فرد دچار نارسایی قلبی می شود.
۳- دلیل نارسایی قلبی در زنان اغلب فشار خون بالا، بیماری عروق کرونری، بیماری دریچه های قلب و دیابت ملیتوس میباشد.
۴- اگرچه به ندرت پیش می آید ولی اختلال قلبی ناشی از بارداری و زایمان یک دلیل منحصر بفرد برای ناهنجاری قلبی زنان است. اختلال قلبی ناشی از بارداری یک نارسایی قلبی نادر است که در ماه آخر بارداری یا پنج ماه بعد از زایمان رخ می دهد. این ناهنجاری بدون دلیل شناخته شده رخ می دهد.
۵- افسردگی دلیلی شایع برای بروز ناهنجاری قلبی می باشد و و در زنان شایع تر از مردان است.
۶- اگرچه علائم و نشانه های ناهنجاری قلبی در زنان و مردان یکسان می باشد، زنان علائم بیشتری دارند مانند نفس های کوتاه و انجام ورزش ورزش در زنان دشوار تر از مردان است. همچنین تورم در مچ پای زنان بیشتر از مردان وجود دارد.
۷- بطور کلی زنان بیشتر از مردان با ناهنجاری قلبی زنده می مانند.
۸- زنان ناهنجاری قلبی دیاستولی را بیشتر از مردان و بیشتر از حالت سیستولی بروز می دهند. ناهنجاری قلبی دیاستولی زمانی رخ میدهد که پمپاژ قلب بصورت نرمال رخ می دهد ولی بطن سخت شده و به راحتی وارد فاز استراحت نمی شوند.
این عامل سبب می شود که فشار در قلب و ریه افزایش یابد. ناهنجاری سیستولی زمانیکه قلب ضعیف است و توان کافی برای انقباض ندارد رخ میدهد. در این ناهنجاری ، خونی که به کل بدن پمپ میشود اکسیژن کافی ندارد.
ضعیف بودن قلب سبب می شود خون لخته شود و در نتیجه فشار در قلب و ریه ها افزایش می یابد که بسیار شبیه به وضعیتی است که در ناهنجاری قلبی دیاستولی دیده میشود، اما بعلت مکانیسمی متفاوت ( که عبارتست از قلب ضعیف بجای سختی قلب) میباشد .
چرا نارسایی قلبی در زنان منحصر به فرد است؟
ناهنجاری قلبی در زنان با مردان متفاوت است. زنان با نارسایی قلبی به احتمال بیشتری نسبت به مردان فشار خون بالای دریچه قلبی، دیابت ملیتوس و به احتمال کمتری نارسایی قلبی احتقانی ناشی از حمله ی قلبی پیشین دارند ( کاردیومیوپاتی ناشی از ایسکمی).
– باریک شدن عروق
زنان آترواسکلروزیس را که شکل پیشرفته باریک شدن عروق شدن می باشد، بروز می دهند. در حقیقت اگر چه زنان با نارسایی قلبی بیماری عروق کرونری را کمتر از مردان نشان می دهند، بازهم فراوانی اش بقدری زیاد است که دومین عامل در ایجاد نارسایی قلبی در زنان است.
بهتر است بخاطر داشته باشیم که زنان اغلب علائمی مانند نفس های کوتاه دارند ولی علامت و نشانه اصلی در مردان درد در قفسه سینه است . بنابراین زنان نیز مانند مردان نیاز به ارزیابی برای بررسی انسداد رگها دارند.
– داروهای شیمی درمانی
زنانی که مبتلا به سرطان سینه هستند و با داروهایی مانند دوکسوروبین ( آدریامایسین) دچار شیمی درمانی می شوند، بعلت اثر سمی این داروها که روی ماهیچه های قلب تاثیر دارد، ممکن است دچار نارسایی قلبی شوند.
– کاردیومیوپاتی
دلیل دیگر ناهنجاری قلبی منحصر بفرد برای زنان کاردیومیوپاتی متعاقب دوران بارداری است. کاردیومیوپاتی دوران بارداری رخداد نادر ناهنجاری قلبی در ماه آخر بارداری یا پنج ماه بعد از زایمان است. دلیل اصلی این نوع کاردیومیوپاتی ناشناخته است.
دکتر محسن صادقی قهرودی استادیار دانشگاه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص بالون آنژیوپلاستی و والوپلاستی