دکتر صادقی قهرودی
متخصص قلب و عروق ، آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی

راحت ترین روش های اندازه گیری فشار خون

مقدار فشار خون در حالت نرمال ۱۲۰ روی ۸۰ است. اگر فشار از این حد بالاتر باشد، فرد به فشار خون بالا مبتلا شده است. بهترین روش اندازه گیری فشار خون کدام است؟


  • باید بیمار در وضعیت نشسته و دست در سطح قلب باشد، فرد تکیه داده و حداقل ۵ دقیقه بعد از استراحت، فشار خون اندازه گیری شود.
  • در یک ویزیت حداقل با فاصله ۵ دقیقه، دو بار فشار خون گرفته شود.
  • فشار خون هر دو دست دفعه اول اندازه گیری شود و اختلاف بیش از ۲۰ میلیمتر جیوه مهم است. فشار خون دست راست معمولا بالاتر است و معیار اندازه گیری می باشد.
  • بیمار حداقل نیم ساعت سیگار نکشیده باشد و کافئین مصرف نکرده باشد.
  • محل معاینه ساکت، آرام و گرم باشد.
  • اندازه کاف فشار سنج باید حداقل ۸۰% دور بازو و دو سوم طول بازو را گرفته باشد. (‌کاف کوچک فشار خون را بالا نشان می دهد)‌
  • بهترین نوع فشار سنج، جیوه ای است.
  • از قسمت بل (bell)  گوشی استفاده شود و محکم فشار داده نشود.
  • کاف سریعاً پر شود mmHg 20  بالای فشار سیستولیک (نبض رادیال از بین برود)
  • کاهش فشار کاف mmHg 3 در هر ثانیه
  • ثبت اولین صدا (Phase I) و محو شدن (Phase V) (Korokoff)
  • در صورت ضعیف بودن صدای کوروکوف، بیمار ۱۰-۵ بار بازوی خود را باز و بسته کند؛ سپس کاف پر شود.
  • محل کیسه کاف باید روی شریان و ۵/۲ سانتی متر بالای آرنج باشد.

درمان فشار خون بالا

فشار خون روپوش سفید 

فشار خون روپوش سفید یا WCH به حالتی گفته می شود که فشار خون خارج از مطب و کلینیک کمتر از ۸۰/۱۳۵ بوده ولی در مطب معمولاً بالای ۹۰/۱۴۰ می باشد. اکثر بیماران مبتلا به فشار خون نیز فشار خون ثبت شده در مطب بالاتری نسبت به منزل دارند.

نحوه اندازه گیری فشار خون در منزل (HBPM)

فشار خون ثبت شده در منزل ارتباط نزدیکتری با متوسط فشار خون بیمار و عوارض قلبی عروقی نسبت به فشار خون ثبت شده در مطب دارد.  لذا اکنون اندازه گیری فشار خون در منزل (HBPM) به تمام بیماران مبتلا به فشار خون یا احتمال فشار خون توصیه می شود.

بهترین روش استفاده از کاف های بازویی است. کاف های مچی دقت کافی ندارند.  بیمار هفته ای ۳-۲ بار صبح و عصر فشار خون خود را در حالت نشسته ثبت می کند. جهت تعیین برنامه درمانی حداقل ۱۲ ثبت فشار خون ضروری است.

اندازه گیری فشار خون در منزل برای رد احتمال فشار خون روپوش سفید یعنی بالا رفتن فشار در مطب نیز کاربرد دارد. همچنین جهت ارزیابی پاسخ به درمان نیز کاربرد دارد.

تست فشار خون

اندازه گیری فشار خون در منزل ، بویژه در افراد مسن، دیابتیک، خانم حامله،‌ بچه ها و بیماری با سابقه بیماری کلیه که فشار خون روپوش سفید در آن ها شایعتر است، مفید است. برای اندازه گیری فشار خون در منزل، بهتر است از دستگاه تمام اتوماتیک استفاده شود. همچنین به اندازه مناسب کاف نیز دقت شود؛ زیرا بسیاری از این وسایل برای افراد معمولی جامعه ساخته شده اند و ممکن است برای افراد بسیار چاق یا بسیار لاغر، مناسب نباشند.

بیماران ممکن است نسبت به سطح فشار خون خود وسواس پیدا کنند؛ لذا از اندازه گیری مکرر فشار خون باید پرهیز شود.

فشار خون مناسب در ۱۳۵/۸۰ ≥ HBPM  و در افراد با ریسک بالا ۱۳۰/۸۰ ≥ است.

اندازه گیری فشار خون اتوماتیک

مانیتورینگ فشار خون بصورت اتوماتیک توسط دستگاه ای که ۲۴ ساعت همراه بیمار است، در فواصل منظم، ثبت می شود. این نوع دستگاه فشار خون در موارد زیر کاربرد دارد:

  • رد فشار خون روپوش سفید در بیمارانی که در مطب فشار خون بالا دارند؛ اما آسیب ارگان ها وجود ندارد.
  • تعیین اثر درمان بویژه در افراد مسن
  • پیدا کردن فشار خون شبانه
  • بررسی مقاومت به درمان
  • بررسی اثر درمان در طول ۲۴ ساعت
  • ارزیابی درمان در حین حاملگی
  • بررسی حملات فشار خون بالا و پایین

دکتر محسن صادقی قهرودی استادیار دانشگاه متخصص قلب و عروق و فوق تخصص بالون آنژیوپلاستی و والوپلاستی

همین الان مشاوره بگیر