آتنولول یک داروی بتا بلاکر است که بر قلب و گردش خون درون شریان ها و ورید ها اثر می گذارد. این دارو جهت درمان فشار خون بالا و آنژین (درد قفسه سینه) استفاده شده و علاوه بر آن خطر مرگ پس از یک حمله قلبی را کاهش می دهد.
اطلاعات مهم در رابطه با مصرف آتنولول
در صورت ابتلا به بیماری قلبی شدید از جمله انسداد دهلیزی – بطنی، ضربان های بسیار آهسته یا نارسایی قلبی، باید از مصرف این دارو اجتناب شود.
مصرف این دارو نباید بدون مشورت با پزشک قطع شود. قطع ناگهانی مصرف این دارو می تواند به بدتر شدن بیماری منجر شود. در صورت قصد انجام هر گونه جراحی، باید قبل از انجام آن جراح خود را از مصرف این دارو مطلع کرد.
آتنولول می تواند سبب ایجاد عوارض جانبی شود که می توانند به واکنش ها و تفکر فرد آسیب برسانند. باید در انجام مواردی از جمله رانندگی یا انجام هر کار نیازمند هوشیاری و توجه، مراقب بود.
همزمان با مصرف آتنولول باید از نوشیدن الکل خودداری کرد زیرا این کار می تواند سبب افزایش خواب آلودگی و گیجی شود.
مصرف آتنولول تنها بخشی از برنامه درمانی کاملی برای فشار خون بالا است که شامل رژیم غذایی، ورزش کردن و کنترل وزن نیز می شود.
در صورتی که فرد تحت درمان فشار خون بالا می باشد، باید از رژیم غذایی، مصارف دارویی و برنامه های ورزشی خود به دقت پیروی کرده و حتی در مواقعی که احساس تندرستی دارد باید به مصرف این دارو ادامه دهد.
فشار خون بالا اغلب علائمی نداشته و امکان دارد فرد به صورت مادام العمر نیاز به مصرف دارو های کنترل کننده فشار خون داشته باشد.
نکات مهم قبل از مصرف این دارو
- در صورت ابتلا به موارد زیر و یا حساسیت به آتنولول، باید از مصرف آن خودداری شود:
- یک بیماری قلبی جدی همانند انسداد دهلیزی بطنی (درجه ۲ یا ۳)
- ضربان بسیار آهسته قلب
- نارسایی قلبی مزمن (غیر جبرانی یا decompensated)
در صورت ابتلا به موارد زیر جهت اطمینان از ایمن بودن مصرف این دارو باید با پزشک خود مشورت شود:
- نارسایی احتقانی قلب
- بیماری شریان های کرونری
- آسم، برونشیت، آمفیزم
- دیابت
- پرکاری تیروئید
- بیماری ریوی یا کلیوی
- فئوکروموسیتوما (تومور غده های فوق کلیوی)
- بیماری عروق محیطی از جمله سندرم رینود
- حساسیت ها (همچنین، قرار گیری تحت درمان های حساسیتی یا آزمایش های پوستی)
مصرف آتنولول در حین بارداری می تواند به جنین آسیب برساند. در صورت بارداری یا باردار شدن در حین مصرف این دارو باید به پزشک خود اطلاع داد. آتنولول می تواند به درون شیر مادر وارد شده و به شیر خوار آسیب برساند. مصرف آتنولول برای افراد زیر ۱۸ سال تایید نشده است.
چگونه باید آتنولول را مصرف کرد؟
آتنولول باید دقیقا به گونه تجویز شده مصرف گردد. همچنین، باید از تمامی دستورالعمل های نوشته شده بر روی برچسب دارویی پیروی کرد.
پزشک می تواند به صورت گاه به گاه مقدار مصرف این دارو را تغییر دهد تا از بدست آمدن بهترین نتایج اطمینان حاصل گردد. آتنولول را نباید در مقادیر کمتر یا بیشتر و یا برای مدتی بیشتر از مدت تجویز شده مصرف کرد.
فشار خون فرد باید اغلب اندازه گیری شود. در صورت نیاز به انجام جراحی، قبل از انجام آن باید جراح خود را از مصرف این دارو مطلع کرد. دستیابی به اثرات کامل مصرف این دارو می تواند تا دو هفته به طول انجامد.
دارو را به صورت تجویز شده مصرف کرده و بروز هر گونه علائم جدید را به پزشک خود اطلاع دهید. مصرف این دارو نباید به صورت ناگهانی قطع شود زیرا می تواند سبب بدتر شدن بیماری گردد.
در صورتی که فرد تحت درمان فشار خون بالا می باشد، حتی در مواقعی که احساس تندرستی دارد باید به مصرف این دارو ادامه دهد. فشار خون بالا اغلب علائمی نداشته و امکان دارد فرد به صورت مادام العمر به مصرف دارو های کنترل کننده فشار خون نیاز داشته باشد.
امکان دارد، بیماری فرد به درمان توسط ترکیبی از دارو ها نیاز داشته باشد. تمامی این دارو ها باید به گونه تجویز شده مصرف گردند. راهنمای دارویی یا دستورالعمل های ارائه شده به همراه هر دارو باید به طور کامل خوانده شوند.
بدون مشورت با پزشک نباید برنامه یا مقدار مصرف خود را تغییر داد. آتنولول باید در دمای اتاق و به دور از رطوبت، گرما و نور نگهداری شود. در هنگام عدم مصرف، درب جعبه دارو باید به خوبی بسته شود.
در صورت فراموشی یک وعده مصرف چه اتفاقی رخ می دهد؟
این وعده باید به محض یادآوری مصرف شود. در صورتی که تقریبا زمان مصرف وعده بعدی این دارو رسیده است، وعده مصرف فراموش شده را نادیده بگیرید. جهت جبران وعده فراموش شده نباید وعده بعدی را دو برابر مصرف کرد.
در صورت مصرف بیش از حد چه اتفاقی رخ می دهد؟
در این صورت فورا با اورژانس تماس بگیرید. علائم مصرف بیش از حد می توانند شامل ضعف شدید، کمبود انرژی، ضربان بسیار آهسته قلب، تنگی نفس و غش کردن شوند.
در هنگام مصرف آتنولول از چه مواردی باید اجتناب کرد؟
در ارتباط با هر گونه محدودیت غذایی، نوشیدنی یا فعالیتی باید از دستورات پزشک پیروی شود.
عوارض جانبی آتنولول چیست؟
در صورت ابتلا به علائم واکنشی حساسیتی به آتنولول فورا با اورژانس تماس بگیرید. از جمله این علائم می توان به کهیر، سختی در تنفس، تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو اشاره کرد. در صورت بروز موارد زیر فورا با پزشک تماس بگیرید:
- درد جدید یا تشدید شده در قفسه سینه
- ضربان های قلبی آهسته یا غیر منظم
- احساس سبکی در سر همانند غش کردن
- تنگی نفس (حتی با فعالیت خفیف)، تورم، افزایش وزن سریع
- احساس سرما در دست و پا
- عوارض جانبی رایج آتنولول می تواند شامل موارد زیر شود:
- گیجی
- احساس خستگی
- احساس افسردگی
⚠ این موارد لیستی کامل از عوارض جانبی آتنولول نبوده و موارد دیگری نیز می توانند بروز دهند. جهت مشورت درباره عوارض جانبی با پزشک خود تماس بگیرید.
مصرف همزمان چه دارو های دیگری می توانند بر آتنولول تاثیر بگذارند؟
باید پزشک را از تمام دارو های مصرفی خود مخصوصا موارد زیر و هر گونه دارویی که مصرف آن شروع یا متوقف شده مطلع کرد:
- دیگوکسین، دیجیتال ها
- ایندومتاسین
- هر گونه بتابلاکر دیگر از جمله بیزوپرولول، کارودیلول، لابتالول، متوپرولول، نبیولول، پروپرانولول، سوتالول، تیمولول و…
- دارو های قلبی یا فشار خون از جمله آمیودارون، کلونیدین، دیلتیازم، دیزوپیرامید، نیکاردیپین، نیفدیپین، رزرپین، وراپامیل و…
این لیست کامل نبوده و دیگر دارو هایی که می توانند با آتنولول تداخل داشته باشند شامل دارو های تجویزی، بدون نسخه، ویتامین ها و محصولات گیاهی می شوند. تمامی تداخلات ممکن در این راهنمای دارویی ذکر نشده اند.
نکته مهم
باید به یاد داشت که این دارو و تمامی دارو های دیگر را به دور از دسترس کودکان نگه داشته و هرگز آن ها را با دیگران به اشتراک نگذاشت. آتنولول فقط باید جهت اهداف تجویز شده مصرف گردد. همواره جهت بررسی تطابق مطالب موجود در این نوشته با شرایط خود با پزشکتان مشورت کند.
دکتر محسن صادقی قهرودی متخصص قلب و عروق و فلوشیپ آنژیوپلاستی